HER-PLAATSING SCHOORSTEEN DRU-INDUSTRIEPARK.
Op het voormalige fabrieksterrein van de DRU in Ulft, een ijzergieterij sinds 1754, stonden ooit 7 fabrieksschoorstenen. De oudste schoorsteen dateert naar alle waarschijnlijkheid uit 1850 toen er bij de Ulftsche IJserhut een stoommachine in gebruik werd genomen. De laatste was van 1920, een circa 60 meter hoge schoorsteen bij de badkuipen-emailleerfabriek.
Toen in 1973 de gieterijen bij de DRU werden stilgelegd, werd ook direct de ‘oude gieterij’ afgebroken en daarmee verdwenen de eerste twee schoorstenen. In de volgende jaren werden meer schoorstenen afgebroken. Midden jaren ‘80 van de vorige eeuw moest de schoorsteen van de badkuipen-emailleerfabriek als laatste het veld ruimen. Het silhouet van de fabriek en daarmee van Ulft en omgeving was ingrijpend veranderd. Bakens van industriële nijverheid, uitroeptekens van de arbeid, vaak zware arbeid, die 60 tot meer dan 100 jaren de plek van de fabriek gemarkeerd hadden, behoorden definitief tot het verleden.
Nu is de industriële bedrijvigheid van het DRU-complex is vertrokken, is er een andere bedrijvigheid voor in de plaats gekomen. In een grootschalig herbestemmingsproject hebben de gebouwen nieuwe functies gekregen. Een proces dat zijn afronding nadert. Er is grote publieke belangstelling voor die nieuwe functies als Cultuurfabriek en IJzerexpositie. Belangstelling uit de regio maar ook landelijk (zie ook: http://www.dru-industriepark.nl). En bij alle positieve opmerkingen over wat behouden is en hoe de panden zijn gerestaureerd en een nieuw leven hebben gekregen, was ook regelmatig te horen dat het erg jammer was dat alle schoorstenen verdwenen waren. Het hoorde eigenlijk bij zo’n fabrieksterrein als het DRU Industriepark.
Veelzeggend is ook dat als algemeen logo voor industrieterreinen wereldwijd gekozen is voor een afbeelding van sheddaken met een schoorsteen. Sheddaken zijn er gelukkig nog op het DRU Industriepark. Bij veel betrokkenen alsook bij de Oudheidkundige Vereniging en de Stichting Nederlands IJzermuseum ontstond de wens om ooit weer een fabrieksschoorsteen op het terrein te zien verrijzen. In het midden van de vorige eeuw stonden er in het gebied van de huidige gemeente Oude IJsselstreek zo’n 26 fabrieksschoorstenen: bij de vier ijzergieterijen, de steenfabrieken, zuivelfabrieken, de houtindustrie en meer. Enkele jaren geleden is de laatste die resteerde aan de Wiekenseweg in Gendringen gerestaureerd.
Het restauratiewerk werd toen gedaan door het bedrijf ‘Harm Meijer, schoorsteen- en ovenbouw’ uit Ten Boer, provincie Groningen. Bij een bezoek van Harm Meijer en zijn ploeg aan het DRU-terrein in Ulft zegde hij toe dat hij in het land zou kijken naar een geschikte schoorsteen, die op de nominatie stond afgebroken te worden en die in aanmerking zou kunnen komen voor verplaatsing naar Ulft. Met zijn bedrijf had Harm Meijer al enkele keren zo’n enorme klus geklaard. (zie www.harmmeijer.nl/verplaatsing)
MONUMENT VOOR DE ARBEIDER.
De Stichting Monument voor de Arbeider wilde schoorsteen vooral zien als teken van waardering voor de vele mensen die op het terrein hun beste krachten aan de fabriek hebben gegeven. Die daar hun bijdrage leverden aan de sociaaleconomische kracht van de regio. Die er vele generaties het dagelijks brood voor henzelf en hun vaak grote gezinnen verdienden. In het DRU-lied, ter gelegenheid van het 200-jarig jubileum in 1954, is dat heel treffend verwoord in de strofe ‘Waar vele mensen zwoegden, met hart en met ziel, met hoofd en hand’. De schoorsteen moet gezien worden als een monument voor de arbeider. Dat is de primaire missie van de Stichting Monument voor de Arbeider.
MOGELIJKE SCHOORSTEEN.
Er kwam bericht van Meijer dat er in Ede een schoorsteen stond die afgebroken zou gaan worden. Een schoorsteen die te verplaatsen was en die zeker een aanwinst zou zijn op het DRU Industriepark.
Op het terrein van Vika, voedingsmiddelenindustrie Nizolaan 4 in Ede, stond een in goede conditie verkerende fabrieksschoorsteen van circa 35 m hoog. De schoorsteen moest vanwege reconstructiewerkzaamheden verwijderd worden. De contacten liepen via aannemersbedrijf Roseboom BV in Ede. Dit bedrijf had de opdracht de schoorsteen te slopen. Uit verdere contacten bleek dat “overname” van de schoorsteen bespreekbaar was.